Prof. Dr. Atila BAĞRIAÇIK
Ar-Ge, Yenilik ve Tasarım Hibe Fonları,
Tasarım/Ar-Ge Merkezi Uygulayıcısı, YMM
28/02/2022
– Frascati Kılavuzuna göre, Araştırma ve Deneysel Geliştirme (Ar-Ge) mevcut bilgi stokunu artırmak ve yeni uygulamalar tasarlamak için yapılan yaratıcı ve sistematik çalışmalardır. Ar-Ge şunları içerir: temel araştırma, uygulamalı araştırma ve deneysel geliştirme.
– Frascati Kılavuzu paragraf 2.34’e göre, Ürün-Geliştirme (ÜR-GE) yeni bir ürünü (mal ya da hizmet) pazara sunmak amacıyla fikir ya da konseptin formülasyonundan ticarileşmesine kadarki baştan sona yürütülen etraflı bir süreçtir. Bir ÜR-GE projesi; kavram geliştirme, tasarım ve doğrulama, prototip/pilot imalat ve montaj/sistem entegrasyonu, testler, ön ticari prototip gibi iş paketlerini içerebilir.
– ÜR-GE’de sorunlar ve eksiklikler çıkabilir. İlgili Kılavuzun paragraf 2.57’e göre sorun giderme bir AR-GE çalışmasıdır. Jenerik teknolojik bir bilginin ihtiyaç duyulan ÜR-GE ’ye uygulanması “deneysel geliştirme” AR-GE’si olup; yeni, yaratıcı, belirsiz, sistematik ve tekrar üretilebilirlik kriterlerini karşılaması gerekir. Bu anlamda AR-GE, ÜR-GE’nin bir alt bileşenidir.AR-GE’li ÜR-GE’ye bir örnek çaydanlıkta su kaynayıp demlik kaldırıldığında demlik altı suyun oluşmaması çalışması. Bununla birlikte AR-GE’siz ürün geliştirme durumları da vardır.
– ÜR-GE’de belli bir ürüne yönelik olarak yapılan deneysel geliştirme yanında, gözlemlenebilir gerçeklerin ve fenomenlerin altında yatan temelleri araştırtılıp yeni bilgi edinmeye ancak belli bir amaca ve hedefe yönelik olmayan “temel araştırma” ile belli bir amaç için yeni bilgi edinmeye yönelik “uygulamalı araştırma” sonuçlarını katma değerli, teknolojik alt yapı oluşturucu yeni ürün üretmek için “deneysel geliştirme” araştırması da, ülkemizin nitelikli üretim yapısı, istihdam, milli gelir, ihracat ve cari açığın giderilmesi açısından hayati öneme sahiptir. Bu tür bir AR-GE çalışması en azından başlangıçta yönü belirsiz olan bir AR-GE faaliyetidir. Örneğin ilkin ihtiyaç, meraktan bilgi ve tecrübe eksikliğini gidermek için nanoteknolojinin araştırılması, sonra elde edilen bilginin evsel mutfak eşyalarına nasıl uygulanacağının araştırılması ve sonunda somut bir ürün olarak çizilmez, kir tutmaz çaydanlığa tatbiki araştırması yapılabilinir.
– Pratik yaşamda ticarileşmenin ve seri üretimin öneminin giderek artması nedeniyle, AR-GE’’li ÜR-Ge proje çalışmaları daha fazla gözükmektedir.
