Prof. Dr. Atila BAĞRIAÇIK
Ar-Ge, Yenilik ve Tasarım Hibe Fonları,
Tasarım/Ar-Ge Merkezi Uygulayıcısı, YMM
17/08/2021
– Yenilik (inovasyon) konusunu Oslo 2018 Kılavuzu analiz ederek, firma bazında mevcut kendi durumuna ve yerli/yabancı rakiplere göre ürün ve/veya iş proseslerinde yeni ve önemli derece iyileştirme için fikir, tasarım, prototip ve uygulama ile hayata geçirilmesini ve yaygınlaşmasını öngörmektedir.
– Ar-Ge konusunu Frascati 2015 Kılavuzu analiz ederek, bir faaliyet ya da forma dökülmüş haliyle projenin ar-ge vasfını kazanabilmesi için 5 kriter belirlemiş ve bu kriterleri tablo 2.1.’de örneklerle sorgulamıştır (açıklamalara kendimizin bazı tecrübeleri de eklenmiştir):
– İlk sorgulama YENİLİK kriteri ile ilgili olup, projenin hedefleri nelerdir? Önceden keşfedilmemiş olgu, yapı ve ilişkileri arayarak yeni bilgiler yaratılması, Ar-Ge’nin temel kriteridir. Mevcut bilginin uyarlama, özelleştirme yoluyla kullanılarak bilgi ve teknoloji düzeyinin gelişmesine katkıda bulunmayan projeler, Ar-Ge değildir.
– İkinci sorgulama YARATICI kriteri ile ilgili olup, yeni bilginin gelişmesine ek olarak bir Ar-Ge projesi mevcut bilimsel bilginin yeni uygulamalarının tasarımı ya da var olan teknik ve teknolojilerin yeni kullanımlarını içermelidir.
– Teknoloji, uygun olmayan durumdan uygun duruma geçişi sağlayan dönüşüm bilgisidir. Yaratıcılıkta YÖNTEM kriteri önemli olup, projeyi gerçekleştirmek için hangi yöntemler (metotlar) kullanılıyor? Bu yöntemler çıktılar itibariyle belirsizlik içermelidir.
– Üçüncü sorgulama proje çalışmasının SİSTEMATİĞİ ile ilgili olup, proje çalışmasının planlanması ve bütçelenmesi ile ilgilidir. Bir Ar-Ge projesini üstlenmek için bir dizi becerinin gerekli olduğu dikkate alınarak, projelerdeki araştırma personeli, araştırmacı, teknisyen diğer destekleyici personelin yer aldığı organizasyon şeması ve görev tanımlarının yapılması sorgulanır.
– Dördüncü sorgulama projenin nihai hedefinin BELİRSİZLİĞİ ile ilgili olup, planlanan zaman ve kaynak konusunda belirsizlikler dikkate alınabilmelidir. Ayrıca çıktıya ulaşmadaki risklerimizin tanımlanması ve hafifletici veya önleyici eylem planlarının yapılmasını gerektirir. Risk tanımlanmamışsa, her şey biliniyor yüzden bir yatırım faaliyetidir. Yöntem seçimi, yaratıcılık ve belirsizlik kriterlerinin de bir parçası olabilir.
– Beşinci sorgulama proje bulgu ya da sonuçlarının genel olarak nasıl UYGULANABİLİRLİĞİ ile ilgili olup, transfer ya bilimsel bilginin literatürde yayınlanması ya da fikri ve sınai hakların patent /faydalı model ile korunması veya açık kaynak olarak yaygınlaşması söz konusudur.
