Prof. Dr. Atila BAĞRIAÇIK
Ar-Ge, Yenilik ve Tasarım Hibe Fonları,
Tasarım/Ar-Ge Merkezi Uygulayıcısı, YMM
03/07/2023
– Beynimiz muhteşem çalışan bir makine olup, birbiriyle iletişimde bulunan birçok alt gruplar, her birinin altında çok sayıda alt sistemler, milyarlarca nöron (sinir hücreleri) ve aralarındaki trilyonlarca sinaps bağlantılardan oluşur. Uyum içinde çalışırlarsa sistem işler gider. Sistemin düzgün işlediğini egosal zihin değil, Gözlemleyen Bilincimiz (mindfulness) sürekli kontrol eder, CEO odur. Gözlemleyen bilincimiz, bilinçaltına yerleşmiş uzun vadeli niyet ve arzularımıza, inanç ve değerlerimize,kalbi ve ilahi sinyallere göre hedefleri, alt programların iletişimini, liyakate göre görev dağılımını ve kullanılacak kaynakları, bir anlamda projelerden aşina olduğumuz iş planını belirleyerek, denetimini sağlar. Böylece İncognito kitabında belirtildiği gibi “…ABD’deki bozuk paraların üzerinde yazdığı gibi E pluribus unum: Çoktan gelir tek”. İfadesi beynimizde temsili demokrasiyi ortaya koyar.
– Alt gruplar arasında çelişki olursa ne olur? Mesleğimizden örnek verelim, beynimizdeki aynı andaki iki alt organın aykırı rekabetçi düşüncesi şöyle olsun:
p değil = Rutin ürün üretim mevziinde yer alıyorum,
p v q = Rutin ürün üretim mevziinde yer almıyorum(başka deyişle inovatifteyim) ve rekabetçi oluyorum,
————— q= rekabetçi oluyorum.
– Üst üste konulunca (p değil) ile (p) birbirini götürerek, bilgi verici içeriği olmayan, nasılı açıklanmadan rekabetçi olunduğunu gösteren (q) ortaya çıkmaktadır. Burada her önermeyi, bu bağlamda “rekabetçi olamıyorum “önermesini de doğru olarak çıkarabiliriz.
– Bu durumda CEO olan gözlemleyen bilinç, olaya el koyar ve çelişkiyi gidermek için bir sonraki adımını atar, örneğimize bağlı kalırsak, ilk önerme olan “p değil”i iptal ederek ikinci önerme olan “ p v q = İnovatif ürün üretim mevziinde yer alıyorum ve rekabetçi oluyorum” önermesini tek gerçek kabul ederek, çelişkiyi ortadan kaldırır. Çelişkili durumda kararsız kalarak seçim yapmamak beynin performansını düşürür, iş yapmasını önler. Bilim de aynı şeyi söylüyor:
Çelişkili bakış açısına Popper ne diyor?
“…Bundan anlaşılmaktadır ki, eğer bir kuramda çelişki varsa, o kuramdan her şey çıkar, dolayısıyla gerçekte hiçbir şey çıkmaz. Bize her bilgiyle beraber o bilginin olumsuzunu da verebilen bir kuram, bize hiçbir bilgi veremez. Bundan dolayı, çelişkisi olan bir kuram, kuram olarak hiçbir işe yaramaz.”
Bryan Magee, Karl Popper’in Bilim Felsefesi ve Siyaset Kuramı s.112, Remzi Kitabevi.
